চন্দ্ৰ আৰু মংগল দুটা আকাশী পদাৰ্থ যাৰ ওপৰত বিজ্ঞানীসকলে বছৰ বছৰ ধৰি গৱেষণা কৰি আহিছে। ভাৰতেও তালৈ নিজৰ মিছন প্ৰেৰণ কৰিছে। চন্দ্ৰযান-৩ৰ সফলতা সমগ্ৰ বিশ্বই দেখিছিল। এই বস্তুবোৰ নিৰীক্ষণ কৰিবলৈ সমগ্ৰ বিশ্বতে পৃথিৱীত মহাকাশ কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। ভাৰতো এই দিশত আগবাঢ়িছে। ইণ্ডিয়ান ইনষ্টিটিউট অৱ ছায়েন্স (আই আই এছ চি) আৰু বীৰবল সাহনী ইনষ্টিটিউট অৱ পেলিঅ’ছায়েন্সেছ (বি এছ আই পি)ৰ বিজ্ঞানীসকলে লাডাখক এনালগ গৱেষণা কেন্দ্ৰৰ বাবে আদৰ্শ স্থান হিচাপে বিবেচনা কৰিছে। অৰ্থাৎ আগন্তুক সময়ত লাডাখ কেৱল সৌন্দৰ্য্যৰ বাবেই স্বীকৃতি পোৱাই নহয়, মহাকাশৰ ক্ষেত্ৰতো এক গুৰুত্বপূৰ্ণ কেন্দ্ৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব।

টাইমছ অৱ ইণ্ডিয়াৰ প্ৰতিবেদন অনুসৰি , এনালগ ৰিচাৰ্চ ষ্টেচন হৈছে চন্দ্ৰ আৰু মংগল গ্ৰহৰ সৈতে জড়িত গুৰুত্বপূৰ্ণ কাম কৰিব পৰা এক সুবিধা। উদাহৰণস্বৰূপে, চন্দ্ৰ আৰু মংগল গ্ৰহত মহাকাশচাৰীৰ বাবে কেনেকৈ ঘৰ সাজিব লাগে লাডাখত পৰীক্ষা কৰিব পাৰি। ইয়াৰ কাৰণ হ’ল লাডাখৰ ভূতাত্ত্বিক অৱস্থা, যিটো কঠিন। প্ৰতিবেদন অনুসৰি লাডাখত গৱেষণাৰ সময়ত বিজ্ঞানীসকলে কঠিন বতৰত অণুজীৱই কেনে প্ৰতিক্ৰিয়া কৰে সেই বিষয়েও পৰীক্ষা কৰিবলৈ সক্ষম হ’ব।

লাডাখক চিনাক্ত কৰা বিজ্ঞানীসকলৰ ভিতৰত আছে বি এছ আই পিৰ বিনীতা ফাৰ্ত্যাল আৰু আই আই এছ চিৰ আলোক কুমাৰ আৰু শুভাংশু শুক্লা। সকলোৱে একেলগে এই গৱেষণা কৰিছে। গৱেষণাও গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰণ ভাৰতে মংগল আৰু চন্দ্ৰলৈ নতুন অভিযানৰ বাবে প্ৰস্তুতি চলাইছে। ২০৪০ চনৰ ভিতৰত তেওঁ নিজৰ মহাকাশচাৰীসকলক চন্দ্ৰত অৱতৰণ কৰিব বিচাৰে।

ভাৰতীয় গৱেষকসকলৰ মতে লাডাখৰ অনন্য ভৌগোলিক বৈশিষ্ট্য মংগল আৰু চন্দ্ৰৰ অৱস্থাৰ লগত বহুত মিল আছে। এই অঞ্চলটো যথেষ্ট ঠাণ্ডা। শুকান মৰুভূমিৰ দৰে। ইয়াত শিল আছে আৰু কোনো কোনো ঠাইত মাটিৰ টেক্সচাৰো একেধৰণৰ। এনালগ গৱেষণা কেন্দ্ৰ কেতিয়া সাজু হ’ব সেয়া এতিয়াও জানিব পৰা হোৱা নাই। প্ৰতিবেদনত কোৱা হৈছে যে এনে এটা সুবিধা নিৰ্মাণ কৰি ভাৰতে মহাকাশ অভিযান আৰু চন্দ্ৰ অভিযান ত্বৰান্বিত কৰিব পাৰে।