ক’ৰোনা ভাইৰাছে বিশ্ববাসীক ভয় খুৱাইছিল। নাজানে এই মহামাৰীত কিমানজনৰ মৃত্যু হৈছে। ইয়াৰ পিছত নতুন মহামাৰী নহ’ব বুলি সকলোৱে আশংকা কৰিছিল। এতিয়াও প্ৰশ্ন উত্থাপন হৈছে যে ইতিমধ্যে সময়মতে সজাগতা বিয়পি পৰা হ’লে এই মহামাৰী ৰোধ কৰিব পৰা গ’লহেঁতেন। Corona মহামাৰীৰ পিছত বিশ্বব্যাপী ডাটাবেছ তৈয়াৰ কৰাৰ আলোচনা বিয়পি পৰিছে। এতিয়া ৰোগৰ বিশ্বব্যাপী তথ্যকোষ গঢ়ি তোলা হৈছে, যাৰ ফলত বৃহৎ পৰিসৰত সজাগতা বিয়পি পৰিছে। ইয়াৰ এটা সতেজ উদাহৰণ কম্বোডিয়াৰ পৰা, ইয়াত এজন ৯ বছৰীয়া শিশুৰ মৃত্যুৱে ২৪ ঘণ্টাৰ ভিতৰত এই ৰোগ বন্ধ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল।
চলিত বৰ্ষৰ ফেব্ৰুৱাৰী মাহত কম্বোডিয়াত মৃত্যু হৈছিল ৯ বছৰীয়া ভিৰুণ ৰ’য়েৰ্নৰ। এই ৰোগ ধৰা পেলোৱাৰ চেষ্টা আৰম্ভ হৈছে। ডাঃ ড. লুচে ভাবিছিল যে এইটো ইভিয়ান ফ্লু হ’ব পাৰে। কিন্তু তদন্তত জানিব পৰা গৈছে যে কিছুদিন পূৰ্বে বিৰুণ ৰ’ৰনৰ পৰিয়ালে এটা মৰা কুকুৰা খাইছিল, যাৰ ফলত ভিৰুণ H5N1 ৰোগত আক্ৰান্ত হৈছিল। ৰোগ সম্পৰ্কীয় তথ্যকোষ প্ৰস্তুত কৰি ২৪ ঘণ্টাৰ ভিতৰত আপলোড কৰি সমগ্ৰ বিশ্বক সতৰ্ক কৰি দিয়া প্ৰতিবেদন।
ইয়াৰ পিছত WHO সতৰ্ক হৈ পৰে। এই ক্ষেত্ৰত ৰোগটো আগতীয়াকৈ চিনাক্ত কৰা হৈছিল, সময়মতে ৰিপৰ্ট কৰা হৈছিল আৰু WHO কো তৎক্ষণাত সতৰ্ক কৰি দিয়া হৈছিল। এইটোৰ যুক্তিযুক্ততা আছে যে পৃথিৱীত Disease detective কিমান গুৰুত্বপূৰ্ণ। যদি কোনো দেশত কোনো ৰোগ বিয়পি পৰে তেন্তে তাৰ ওপৰত ব্যৱস্থা লোৱাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। অন্যথা সেই ৰোগ পৃথিৱীত বিয়পিব পাৰে। এতিয়া কেৱল কম্বোডিয়াই নহয়, তেওঁলোকে প্ৰতিখন দেশতে গ্ল’বেল ডাটাবেছ শক্তিশালী কৰিছে, যাতে ডাটাবেছ শক্তিশালী হ’ব পাৰে।
Corona ৰ পিছতো বিশ্ব পৰ্যায়ত সৰু সৰু ৰোগৰ খবৰ পোৱা গৈছে। বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে কম্বোডিয়াই এই ব্যৱস্থাটো বিকশিত কৰিছিল, সকলো দেশৰ বিকাশ হ’লে সঠিক সময়ত এই ৰোগ প্ৰতিৰোধ কৰিব পৰা যাব। বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে এই ব্যৱস্থা শক্তিশালী হ’লে মহামাৰীৰো সংক্ৰমণ ৰোধ কৰিব পৰা যাব। যদি কম্বোডিয়াই এই ব্যৱস্থাৰ বিকাশ নকৰিলেহেঁতেন তেন্তে বিশ্বই পৰৱৰ্তী মহামাৰী চাব লাগিব। কম্বোডিয়াই বিকশিত কৰা ব্যৱস্থাটোৰ সকলো ক্ৰেডিট ডা. লি সোভান।